علی اکبر فیض آلنی معروف به میرزا علی مشکینی٬ (۱۳۰۰ ه.ش- ۱۳۸۶ ه.ش)٬ از روحانیون و علمای تاثیرگذار در انقلاب اسلامی ایران، رئیس مجلس خبرگان رهبری(از هنگام تأسیس در ۱۳۶۱ تا پایان عمر)٬ رئیس جامعه مدرسینحوزه علمیه قم پس از انقلاب، امام جمعه دائم قم و استاد فقه ، اصول ، تفسیر و اخلاق. درس های اخلاق وی همواره یکی از مهم ترین و شلوغ ترین درسهای اخلاق در حوزه قم بود. وی یکی از دوازده نفری بود که اعلامیه مرجعیتامام خمینی را در سال ۴۹ منتشر کرد. همچنین وی به همراه حسینعلی منتظری و سید محمد حسینی بهشتی در تدوین قانون اراضی شهری در سالهای ۵۹-۶۰۰ نقش داشت. او ریاست شورای بازنگری قانون اساسی را هم بر عهده داشت. آیت الله مشکینی از علمایی بود که در دوران جنگ ایران و عراق مرتب در جبههها حضور مییافت. یکی از فرزندان وی نیز در جنگ مجروح و بعد از آن شهید شد. محمد محمدی ری شهری داماد اوست.
تولدزندگی نامه
علی اکبر فیض آلنی، معروف به آیت الله مشکینی در تاریخ (۱۳۴۰ قمری/۱۳۰۰ شمسی)در روستای آلنی از توابع شهر خیاو اردبیل که بعدها نام آن به مشکین شهر تغییر یافت در میان خانوادهای مذهبی و روحانی زاده شد.
وفات
آیت الله مشکینی که به بیماری خونی مزمنی دچار بود در بیمارستان بقیهالله بستری شد و سرانجام در عصر روز دوشنبه ۸ مرداد۱۳۸۶ از دنیا رفت. پنجشنبه ۱۱ مرداد آیت اللهناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید بر او نماز خواندو در حرم فاطمه معصومه در مسجد بالاسر به خاک سپرده شد.
فعالیت علمی
پس از مرگ پدر و به سفارش وی برای تحصیل علوم دینی به شهرستان اردبیل سفر کرده و مقداری از صرف و نحو را در آنجا فرا گرفت و سپس عازم قم شد.
آیت الله مشکینی در قم شاگرد سید محمد حجت کوه کمره ای، سید حسین طباطبائی بروجردی،سید محمد محقق داماد و سید محمد صادق روحانی شد. در سال ۱۳۳۷ دویست طلبه و استاد حوزه در نامهای به آیت الله بروجردی خواستار سازماندهی آموزشی در حوزه علمیه قم و اضافه شدن دروس دیگری همچون اخلاق به برنامههای تحصیلی طلاب می شوند. این نامه با دستخط آیت الله مشکینی نوشته شدهبود. در دهه ۱۳۴۰ وی از مؤسسین مدرسه حقانی شد و دروس اخلاق و مکاسب را در آنجا تدریس کرد. وی در آن دوران رسائل و مکاسبشیخ مرتضی انصاری را خلاصه کرد و با سبک و سیاقی متفاوت با سایر مدارس حوزه علمیه، در اختیار طلاب آن مدرسه قرار داد. او به همراه تعداد دیگری از استادان حوزه حلقهای یازده نفره را شکل دادند که برای اصلاح حوزه فعالیت کرده و دغدغههای سیاسی را در بحثهای خود مطرح میکردند. دیگر اعضای این حلقه؛ عبدالرحیم ربانی شیرازی، حسینعلی منتظری، علی قدوسی، سید علی خامنهای، سید محمد خامنهای، اکبر هاشمی رفسنجانی، احمد آذری قمی، ابراهیم امینی، محمدتقی مصباح یزدی و مهدی حائری تهرانی بودند. در همین دوران آیت الله مشکینی به منظور متواری شدن و رهایی از تعقیب ساواک قریب هفت ماه به نجف رفت و در کلاس های درس عده ای از مراجع، خصوصاً امام خمینی حاضر شد. ضعف مزاج و هوای گرم نجف اجازه ماندن به او را نداد و ناگزیر به قم باز گشت. وی در سال ۴۹ بر کتاب شهید جاوید اثر نعمت الله صالحی نجف آبادی تقریظی نوشت. جمعی از محصلین حوزه نامهای خطاب به وی نوشتند و در آن پرسیدند: «آیا همۀ مطالب و جزییات کتاب شهید جاوید که بر آن تقریظ نوشته اید مورد تصدیق و اعتقاد شما میباشد؟» مشکینی پاسخ داد که تقریظ نوشتن بیشتر ناظر به حسن انتخاب موضوع و نحوۀ تقریر و تحریر آن است و ابداً مستلزم تمام مطالب طرح شده نیست. او بعدها تقریظ خود از این کتاب را پس گرفت.
سخنان استاد بزرگ اخلاق مرحوم آیت الله علی مشکینی با موضوع سه درس از نهج البلاغه «در درسهای نهج البلاغه حکمت 89 دارای سه جمله است که باید همیشه به یاد داشنه باشیم» (23:19)